دکتر قطب‌الدین صادقی: فرهنگ و هنر، انسان و اقتصاد

Video Description

دکتر قطب‌الدین صادقی از نظریه ویل‌دورانت، به‌عنوان یکی از زیباترین نظریات کاربردی در راستای حل مشکلات فرهنگی یاد کرد. در این نظریه، ویل دورانت، چهار رکن برای فرهنگ بر می‌شمارد. نخست؛ اداره امور جمع (نظیر نهادها و سازمان‌ها که سرنوشت جامعه را در دست می‌گیرند.)، رکن دوم؛ معیشت یا کار (پیش‌بینی آن‌چه که جامعه بدان نیاز دارد.)، سوم؛ اخلاقیات، سنن و آیین‌ها (ضرورت حفظ ارزش‌هایی هم‌چون جوانمردی، رعایت حرمت‌ها) و رکن چهارم؛ فرهنگ و هنر (که اوج شکوفایی یک جامعه، تلاش برای دست‌یابی به آن است) و در واقع، سه مورد نخست، مقدمه و پیش‌زمینه تحقق این رکن به‌شمار می‌روند. دکترصادقی تصریح کرد: آن‌چه که استقلال یک کشور را تضمین می‌کند؛ نه صنعت، بلکه در وهله نخست، «فلسفه» است،. از همین‌رو، مدام باید پرسش مطرح شود که "چه باید کرد؟ و چگونه باید با مشکلات برخورد کرد؟" چرا که دنیا برای رنج‌ها، ارزش قائل نیست، بلکه برای یافتن راه‌حل، است که شما را ستایش می‌کنند و عظمت یک فرهنگ، جستن راه‌حل‌ها و ابتکارات است. دومین عامل استقلال، «هنر و ادبیات» است. از نظر این کارگردان تأتر، هیچ‌چیز مثل این دو، فضایل یک مملکت را نشان نمی‌دهد و مردم را عاشق سرزمین خودشان نمی‌کند؛ چرا که دوست‌داشتن واقعی، پس از شناخت واقعی، حاصل می‌شود. این استاد دانشگاه با بیان این نکته که «فرهنگ»، معمولاً تنها در قالب ادبیات در ذهن، نقش می‌بندد، این موضوع را رد کرد و در تکمیل آن، سه شاخه اساسی برای فرهنگ برشمرد؛ عمل (شامل: رفتارهای جمعی، بهداشت و ورزش)، اندیشه (تخصص اوج عقلانیت است و بزرگ‌ترین نهاد آن دانشگاه) و احساس (که تجلی آن را می‌توان در ادبیات، تأتر، سینما، موسیقی جست). وی هنر را در چهار بخش، دسته‌بندی کرد: هنر «انتقادی» که بر کژی‌ها و ناراستی‌ها انگشت می‌گذارد و هر چه داریم از اندیشه والای آن است. هنر «آیینی» که یک‌جور عبادت است و ما را با خود و روح جهان، آشتی می‌دهد، سوم؛ هنر «تجربی زیباشناسانه» و مورد آخر؛ هنری که ضد مردم و در خدمت صاحبان ثروت است و هیچ نقشی در ارتقای فرهنگ ندارد و هنری که از دغدغه مردم دور باشد، نابود خواهد شد. دکتر قطب‌الدین صادقی تأکید کرد که همواره به مقوله فرهنگ از این زاویه نگریسته که در ارتباط با مردم و درگیر با جامعه باشد.